“Tvrđava obnovljena”, potrošeno 100.000€, a šta smo dobili?

Novi Pazar – Banca Intesa završila je obnovu Gradskih Bedema u Novom Pazaru, jednog od tri lokaliteta koji su osvojili najveći broj glasova građana na javnom konkursu realizovanom u okviru projekta društvene odgovornosti „Mjesto koje volim“. Radove restauracije i konzervacije, otvorene sredinom avgusta, u potpunosti je finansirala Banka iznosom od 10 miliona dinara, a obavljeni su na osnovu projekta Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture i uz stručni nadzor ovog tela.

„Veoma sam ponosna što smo uspješnom realizacijom projekta obnove Bedema novopazarske tvrđave pomogli da se ovaj kulturno-historijski simbol grada, ali i spomenik kulture Srbije od izuzetnog značaja, sačuva za buduće naraštaje. Građani su dali značajnu podršku projektu i sa gotovo 36.200 glasova odlučili da upravo Bedemi budu jedan od tri lokaliteta koji će biti spašeni od zaborava kroz projekat restauracije, a koji ne bi mogao biti sproveden bez odlične saradnje sa Republičkim zavodom za zaštitu spomenika kulture, Ministarstvom kulture i informisanja i predstavnicima Grada Novog Pazara. Projektom „Mjesto koje volim“, Banca Intesa je pokrenula jedinstvenu inicijativu zaštite kulturno-historijske riznice Srbije sa ciljem da angažuje najširu javnost i osnaži svest o bogatstvu naše baštine, a činjenica da su građani za obnovu nominovali 1.290 lokacija širom zemlje govori da smo ispunili svoj osnovni zadatak.“ izjavila je Maja Kolar, direktorka.

Koji su samo dijelovi Tvrđave urađeni?

Sektora za marketing i komunikacije Banca Intesa. Na novopazarskim Bedemima sprovedeni su konzervatorsko restauratorski radovi koji su obuhvatili sjeverni i zapadni bastion, kao i zid sa puškarnicama uz kulu „Motrilju“. Radovi su podrazumijevali djelimično nadziđivanje zapadnog bastiona, blokovanje i fugovanje lica zidova i obradu kruna, kao i istraživanja, konzervaciju i prezentaciju novootkrivene građevine uz zid sa puškarnicama.

Svečano otvranje sa beogradskim studentima

Svečano otvaranje rekonstruisanih Bedema biće održano na proljeće, kada će studenti Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu realizovati svoj akademski projekat, predstavu „Buđenje bedema“, kojom će prikazati historijski trenutak u kome je Isa beg Isaković podigao Novopazarsku tvrđavu, preteču današnjeg grada Novog Pazara.

„Obnovljena Novopazarska tvrđava nije samo jedan od spomenika kulture koji je konzerviran i restauriran. On predstavlja mnogo više. Pokazuje kako se oko jedne plemenite ideje kao što je „Mjesto koje volim“ Banke Inteza može okupiti više od 200 000 ljudi, kako su svi oni koji su učestvovali i glasali radili sa vjerom da su učesnici u nečemu dobrom i kako je moguće da Komisija radi u duhu razumijevanja i poštovanja. Radujem se što su građani Novog Pazara imali potrebu da pokažu zahvalnost zato što im se „uljepšava grad“. Ponosna sam što je Republički zavod za zaštitu spomenika kulture, čiji sam direktor, uspeo da kvalitetno i dobro uradi projekat i sve vrijeme vrši nadzor nad radovima od kojih neki, kao što to obično biva u zaštiti kulturnog nasljeđa, nisu bili ni planirani.

Ko su bili arhitekte?

I na kraju, iako se to često zaboravi, autori projekta obnove su arhitekte konzervatori Marina Nešković i Nevena Debljović Ristić, izvođač „DMD KROV“ iz Novog Pazara, a rukovodilac radova arhitekta konzervator savetnik Marina Nešković. “, izjavila je Vera Pavlović Lončarski, direktorka Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture i predsjednik stručne komisije na projektu Mjesto koje volim.

Šta sadrži Tvrđava?

Novopazarska tvrđava ima dvostruki status zaštite – kao pojednačni spomenik kulture i u okviru šire prostorne kulturno-historijske cjeline sa starom čaršijom i kompleksom oko Altun-Alem džamije. Pretpostavlja se da su je podigli Turci krajem prve polovine XVIII vijeka na mjestu starijeg palisadnog utvrđenja i zajedno sa starom čaršijom sa kojom se graniči na istočnoj strani predstavlja najstariji dio Novog Pazara. Tvrđavu nepravilnog trougaonog oblika čine tri bastiona postavljena na uglovima utvrđenja i odbrambeni bedemi koji ih povezuju.

Gdje su otišli stari bošnjački arheološki nalazi?

Prema informacijama koje smo dobili od Bošnjačke kulturne zajednice, arheološki nalazi gube svaki trah.

Prema riječima Fehratovica država bi trebala mnogo više sredstava uložiti u obnovi kultuno-historijskih spomenika u Sandžaku, ali i da se kulturno nasleđe sa ovih prostora čuva u Novom Pazaru.

” Odgovorno tvrdi iz pouzdanih izvora da u posljednjih 50 godina sve ono što se nađe od arheološki vrijednih stvari, u cijelom novopazarskom kraju pa i Sandžaku jako vrijedno blago, ne završi u novopazarskom muzeju, već ide dalje i često se tom nakitu gubi svaki trag, odnosno predstavlja se drugačije. Bošnjačko nacionalno vijeće pokrenulo je inicijativu za osnivanje Zavoda za zaštitu kulturnih spomenika . Naši zahtjevi prema državi Srbiji a mogu se ticati i R. Turske čije je to kultuno historijsko nasljeđe, koja b i trebala ovdje poraditi na zaštiti svoje istorije. U okviru tvrđave nalazi se i džamija, Asketska vojna džamija koja nije u funkciji i ona bi upravo trebala biti restaurirana u svom izvornom obliku baš sredstvima R. Turske. BNV će tražiti i uputiti zahtjeve svim nadležnim institucijama u R. Turskoj”  – zaključio je Fehratović

Ko je vodio obnovu našeg bedema?

Projekat Mjesto koje volim Banca Intesa je pokrenula u maju 2011. godine uz podršku Ministarstva kulture i neprofitne organizacije Evropa Nostra Srbija i Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture. Stručna komisija u sastavu Vera Pavlović Lončarski, direkorka Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture i predsjednica komisije, Irina Subotić, predsednica organizacije Evropa Nostra Srbija, Gorčin Stojanović, pozorišni, filmski i televizijski reditelj, Vladimir Arsenijević, pisac, prevodilac i urednik, i Maja Kolar, direktorka Sektora za marketing i komunikacije Banca Intesa, od ukupno 1.290 lokaliteta koje su građani predložili u prvoj fazi projekta odabrala je deset finalista, od kojih su građani glasanjem izabrali tri pobjednička mjesta. Za obnovu sva tri lokaliteta i Banka je izdvojila 30 miliona dinara (u to vrijeme je u eurima suma iznosila oko 300.000€, od čega je trećina bila namijenjena za našu Tvrđavu), a pored novopazarskih Bedema, finansiraće i restauraciju i revitalizaciju Obeležja Narodne biblioteke na Kosančićevom vencu u Beogradu i Beogradskoj kapiji na Petrovaradinu.

Vidi više:

Kako je izgledala Novopazarska tvrđava nekada (Foto)