Kiseonik je detektovan u gornjoj atmosferi Saturnovog mjeseca Diona jednog od 62 nebeska tijela koja orbitiraju oko šestog “kamena” oko Sunca.
Do ovog otkrića je došao instrument na letjelici “Kasini” – koja je lansirana 1997. godine – koji se zove “Kasini plazma spektrometar”, tokom preletanja ovog mjeseca 2010. godine.
Ovaj malehni mjesec je tek 1,126 kilometara prečnika, i izgleda da je načinjen od gustog leda koji okružuje malo jezgro. Oko Saturna obiđe na svaka 2.7 dana i neprestano je bombardovan jonima koje izbacuje snažna magnetosfera njegove planete. Oni udaraju u površinu Diona, oslobađajući molekularne jone kiseonika, da bi ih Saturn ponovo usisao usled ka sebi.
– Koncentracija kiseonika u Dionovoj atmosferi je otprilike slična onoj koju možemo da nađemo na nekih 500 kilometara iznad Zemlje – kaže Robert Tokar, istraživač iz Nacionalne laboratorije Los Alamosa.
– To nije dovoljno da podrži život, ali je definitivno primjer procesa u kome se kiseonik stvara na zaleđenim nebeskim tijelima koja su bombardovana naelektrisanim česticama ili fotonima sa Sunca ili bilo kog izvora svjetlosti koji se nalazi u blizini – dodaje on.
Naučnici – koji nisu vjerovali ni da je Dion dovoljno veliki da podrži egzosferu – sada kopaju po podacima koje je skupio “Kasini” kako bi pronašli još neke podatke koji bi im mogli pomoći u potrazi za živim svijetom van naše “domaće” planete.
Neki od njih smatraju da bi na mjesecu koji ispod površine ima vodu, kao što je slučaj sa Jupiterovim satelitom Evropa, molekularni kiseonik kombinovan sa ugljenikom u potpovršinskim jezerima mogao imati blokove životnog prostora: iako su istraživači sa Univerziteta Južne Floride objavili da su Evropini okeani isuviše kiseli za tako nešto.
“Kasini” se sada okreće ka drugom Saturnovom mjesecu, Enkeladusu: jednom od najsjajnijih objekata u našem solarnom sistemu, koji reflektuje gotovo svu svjetlost koju prima, zahvaljujući površini od ledenih kristala. Šta će tamo otkriti, saznat ćemo nažalost tek kroz nekoliko godina.
