Pljevlja – Građani Pljevalja, jedinog preostalog industrijskog centra u državi, od prirodnog bogatstva imaju samo Štetu. Najmlađi, od astme oboleli stanovnik je beba od šest mjeseciJedini preostali industrijski centar u Crnoj Gori, do skora saobraćajno izolovan od dobrog dela države, grca u teškoćama.
Prirodni resursi se nemilice koriste, ali od bogatstava koja bi kroz iskopani ugalj, električnu energiju, posečenu šumu i izvađenu rudu olova i cinka, trebalo da ostanu u opštinskoj kasi i u džepovima Pljevljaka, građanima pored opjevane Breznice i čuvene Milet bašte, ostaju samo muke i boleštine, koje su ušle na velika vrata. Nedavno, na dan kada je svet obeležavao dan borbe protiv astme, nezvanično, jer nema preciznih podataka o broju obolelih, saopšteno je da su Pljevlja grad rekorder po broju obolelih od ove i drugih respiratornih bolesti.
“Najmlađi, od astme oboleli stanovnik Pljevlja je beba od šest meseci” – zvanično je saopšteno.
Od 2010. godine do jula 2012. godine u Pljevljima je zabeleženo čak 21.209 slučajeva obolevanja od bolesti sistema za disanje. Ovo su zvanični podaci iz Higijensko-epidemiološke službe, koji pokazuju rapidan rast obolelih, kojih je 2010. godine bilo 6.632, a samo godinu dana kasnije, zabeležen je drastičan rast od gotovo 2.000 obolelih. U gradu je registrovano 8.563 obolelih, dok podaci za prvih šest mjeseci ove godine govore da bi prošlogodišnji rekord mogao biti “srušen”, jer je u tom periodu registrovano 6.014 obolevanja od bolesti disajnog sistema.
– Za dvije i po godine u Pljevljima je zabeleženo 2.490 slučajeva obolevanja od bronhitisa, uz 998 slučajeva astme i 491 slučaj obolevanja sinusa. Recimo, 2010. godine evidentirano je 1.626 slučajeva akutne infekcije respiratornog trakta, a u 2011. godini skoro 800 slučajeva više – 2.419 – kažu u NVO Breznica. Takođe, navode da crne ekološke tačke: TE “Pljevlja”, njena deponija i ogromno jezero-deponiju Maljevac, prepuno teških metala na obodu sela Zbljevo, kopovi Rudnika uglja i deponija olova i cinka Šuplja stijena, život u gradu čine nepodnošljivim.
– “Novosti” su pre nekoliko godina objavile potresnu priču o 11 članova plemena Stanimirović iz Pljevalja, koji su za godinu dana pomrli od kancera, uglavnom na plućima. Mislite li da se neko zabrinuo zbog toga? Sačuvaj bože – kaže Milorad Mitrović, direktor Centra NVO Sjever.
Pedijatar iz Pljevalja, dr Veselinka Ječmenica upozorava na povećanje broja urođenih anomalija, odnosno na činjenicu da u industrijskim centrima dolazi do mutacije gena, tako da se iz godine u godinu povećava broj malignih oboljenja.
– U Pljevljima treća generacija odrasta u ovakvim uslovima. Ne postoji sistem organa koji nije pogođen aerozagađenjem, ali najveći problem se pravi kod respiratonog sistema – kaže dr Ječmenica, koja ističe da se procenat respiratornih infekcija među decom uzrasta četiri do šest godina kreće oko 65 odsto.
Ova lekarka upozorava da se u Pljevljima iz godine u godinu povećava broj obolelih od malignih oboljenja pluća, naglašavajući da je 2007. godine u Domu zdravlja “Pljevlja” evidentirano 18 maligniteta pluća, sledeće – 23, dok je 2009. broj obolelih od kancera pluća dostigao brojku 33. Za godinu dana uvećan je za 11 obolelih, a 2011. godine evidentirano ih je 47.
– Ovo su podaci koje imamo, ali se mora uzeti u obzir da nemamo adekvatno prijavljivanje, a naši svi sumnjivi bolesnici upućuju se u Brezovik, gde se vrši definitivna dijagnostika, pa oni prijavljuju nadležnim službama. Tako ovaj broj obolelih može biti i daleko veći, ali i ovo što je prijavljeno je dovoljno alarmantno i vidi se iz godine u godinu da se broj povećava – smatra dr Ječmenica.
“Pomozite nam. Ovde pada crni sneg. Obolevamo od kancera. Umiremo u mukama i tiho”.
Ovako su pisali premijeru Milu Đukanoviću meštani Zbljeva i još nekoliko sela, za vreme njegovog petog mandata. Pismo slične sadržine moglo bi da ode i na početku njegovog sedmog mandata, mada, stanje nije isto. Sada je još gore. Bogatstvo Pljevljacima uzima živote.
TUŽBA PROTIV DRŽAVE
POSLANIK Demokratskog fronta u Skupštini Crne Gore i odbornik koalicije “Bolja Pljevlja-bolja Crna Gora” Vladislav Bojović smatra da opština treba da podnese tužbu protiv države zbog grubog kršenja brojnih zakona, ili njihove selektivne primene, na štetu građana Pljevalja.
– Grubo se krši i Zakon o zaštiti životne sredine, jer država građanima nije obezbedila zdravu životnu sredinu, koja im je garantovana Ustavom. Smatram da lokalnoj upravi ne preostaje ništa drugo nego da krene sa tužbama protiv onih subjekata koji svojim odnosom neposredno otežavaju ionako tešku ekonomsku i ekološku situaciju u ovoj opštini – kaže Bojović, ukazujući na član 42 Zakona o životnoj sredini gde se govori o pravu na sudsku zaštitu.
– Zapostavljanje, izrabljivanje i ignorisanje predstavljaju osnovna obeležja odnosa centralne vlasti prema opštini Pljevlja u dugom nizu godina – kaže Bojović, koji je kao i njegovi sugrađani svestan činjenice da ogromne pare “lete” iz Pljevalja, a da se građanima kao uspomena na prirodno bogatsvo koga je sve manje, ostaju posledice u vidu opakih bolesti.
(angusyoung 111)
