Eski Yugoslavya'nın topraklarında yaşayan Ortodoks hristiyanlar, Belgrad merkezli Ortodoks kilisesinin çatısı altında bulunmaktadırlar. O organizasyonun adı, tek bir etnik grubunun tarafından oluşmaktadır: Sırp Ortodoks Kilisesi. O bölgede yaşayan hristiyanlarin %12'si Makedon, %5'i Karadağlı olmasına rağmen, Makedonların ve Karadağlılarin kendi Ortodoks kiliselerini kurma girişimleri başarısızlıkla sonuçlanmışlardır ve o kilise organizasyonları Rus Ortodoks Kilisesi ile İstanbul Doğu Ortodoks Kilisesi gibi dünyadaki diğer Ortodoks kiliselerin tarafından tanınmamışlardır.
Kişisel olarak, hristiyanların kilise ve organizasyon işlerine karışmak istemem. Bu, onların iç sorunudur. Fakat, aynı faktörlerin İslami Cemiyeti'ne uyguladıkları çifte standart uygulamalarına haklı olarak karışmak isterim. Söyle bir senaryoyu tasavvur edebilir misiniz: “Eski Yugoslavya topraklarında yaşayan müslümanlar tek bir İslam Cemiyeti'nin çatısı altında bulunmaktadırlar. O cemiyetinin adı da BOŞNAK İSLAM CEMİYETİ'dir. Aynı bölgede yaşayan müslüman Arnavut sayısının yüksek olmasına rağmen, kendilerinin yeni İslam Cemiyeti kurma girişimleri, özellikle Türkiye'nin Diyaneti ile Suudi Arabistan'ın Vakıflar Bakanlığı olmak üzere, diğer İslami kuruluşlarının tarafından reddedilmektedirler” Bunun kulağa bilim kurgu gibi gelmesi gayet normaldır, çünkü bir önceki yüzyılda müslümanlar ikinci sınıf vatandaşı olmaya ve farklı muameleye tabi tutulmaya alışmışlardır. Pekala, ortada neye sahibiz? Saraybosna merkezli, Boşnakları tek bir organizasyonda toplamaya çalışan bir İslami Cemiyeti'miz bulunur. Bu cemiyetinin adı da içinde bulunduğu ülkeden gelmektedir: “Bosna Hersek İslam Birliği”.
Bu cemiyet, eskiden Bosna-Hersek, Hırvatistan, Slovenya ve Sancak'ta aktif olmuştur. 2006 yılında, Sancak İslam Birliği, Karadağ'daki İslam Cemiyeti ile Sırbistan'daki İslam Cemiyeti olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Bir sonraki yılda, Belgrad ve Novi Pazar siyasetçileri Sırbistan'daki İslam Cemiyeti'ne bir saldırı düzenleyerek, Belgrad merkezli paralel-dini bir Riyaseti kurmuşlardır. Karadağ'daki İslam Cemiyeti, Bosna Hersek Riyaseti da dahil, herkesin tarafından tanınmıştır. Belgrad merkezli paralel-dini kuruluş ise, Türkiye Diyaneti'nin tarafından tanınmıştır. Bunu neden yazdım? Cevabı çok basittir. Eğer Sırp Ortodoks Kilisesi'nin iç işlerine karışmayacağımıza, onu bölmeye ve sabote etmeye çalışmayacağımıza anlaşabildiysek eğer, o zaman İslam Cemiyeti için de aynı konularda anlaşalım. Belgrad merkezli paralel-dini kuruluşun bir an önce ortadan kaldırılması gerekir. Karadağ İslam Birliği'ni de, Bosna Hersek Riyaseti'ne yeniden bağlamak gerekir.
Dünyadaki ya da bölgemizdeki etkili müslümanlardan ya da gayrimüslimlerden olan bir kimse bu süreçleri engellemeye çalışırsa, müslümanların aleyhine çalışmaktadır, tarihe de o şekilde geçecektir. Sırp Ortodoks Kilisesi'nin üyelerinin de İslam Birliği'nin paralel kuruluşlarına destek vermesi de son derece ikiyüzlü bir tutumdur. Aynı şekilde, Ankara'daki bazıların Sırbistan'daki camilerin onda birini bile kontrol etmeyen paralel-dini kuruluşlarına destek vermeleri kesinlikle diplomatik olmayan bir davranıştır.
Bu şekilde hem kendilerine, hem de buranın müslümanlarına zarar vermektedirler. Bu tavrı bir an önce düzeltmeleri lazım, çünkü bu tavrıyla dünyanın öbür ucunda bulunan ve Diyanet'e karşı da paralel-dini kuruluşları oluşturmaya çalışanlara bir argüman vermektedirler. Saraybosna'ya söz gelmişken, oranın siyasi, milli ve dini faktörlerinin Cetinje'deki (Tsetinye) olaylar için, Sancak'taki olaylardan daha çok stres duyuyor olmaları, Bosna-Herseğin devlet olarak bu halde olmasının bi açıklaması niteliğindedir.
İslam Birliği, milletin de devletin de merkezidir. Ona zarar vermekle devlete de ve, aynı şekilde, millete de zarar verilir.
Yazar: Usame Zukorlic
