“Happy” isimli televizyon kanalında tertip edilen “Dobro jutro Srbijo” (Günaydın Sırbistan) isimli sabah programında bölge sorunları ve Karadağ'daki Boşnakların durumu hakkında konuşuldu. Programa konuk olarak Adalet ve Mutabakat Partisi'nin (SPP) lideri akademisyen Muamer Zukorliç katıldı.
Karadağ'daki Boşnak Nüfüsü Marjinalleştirilmiş Durumunda Mıdır?
“Bu hükümetten daha fazla beklentilerimiz vardı. Karadağ Adalet ve Mutabakat Partisi'nin de benim Sırbistan'da ve kuzey Sancak'ta yönettiğim partinin bir kardeş partisi olması da bunu etkiledi. Bir sene önce meydana gelen siyasi değişimlerden ve o partinin devletin üst kademelerinde Boşnak üyelerinin bulunması ile ilgili yaptığı anlaşmalardan tam olarak bir yıl sonra, Karadağ devletinin üst kademelerinde hiçbir Boşnak'ın bulunmaması sorunuyla karşı karşıyayız. Bir önceki hükumette 6 tane Boşnak uyruklu bakan vardı – ki bu diğer bir aşırılık idi, fakat, günümüzde olduğu gibi, tek bir Boşnak'ın olmaması da doğru olamaz.” Zukorliç ifadesinde bulundu.
“Ben hiçbir zaman aşırılıklardan yana değildim ve tabiki de daha fazla haklara sahip olmak, o kadar çok bakana sahip olmaktan daha iyidir.” Zukorliç ifadesinde bulundu.
“Asıl problem de onların hükumet sahipleri olarak, hükümet için olgun olmamalarıdır, çünkü hükümete, devirdikleri, “ölü bir cesede” gibi bakmaktadırlar. Güçlü olan istediğini alır, diğerlere de ne kalırsa…”
“Karadağ'daki Boşnakların durumu söz konusu olduğu zaman, Dritan Abazoviç'le, hükumet oluşturulmadan önce, sadece bir kere konuştum ve o zamanda kendisinden bu konularda garantisini aldım. Tabiki, orada resmi müzakereci rolünü üstlenemezdim. Onları eleştirmedim, fakat bir senedir bekledik. Karadağ Adalet ve Mutabakat Partisi başka bir ülkededir ve ben onlara kendi düşüncemi empoze etmek istemem, çünkü kendi siyasetinin sonuçlarından kendileri sorumludur, bu yüzden de kendi stratejilerini kendileri belirtmeleri lazım. Sonuçta, ben Novi Pazar'dayım ve onların ülkelerindeki durumlarından onlardan daha fazla bilgiye sahip değilim. İki konuda görüş ayrılığımız vardı. Bunların ilki de, onlar seçim kampanyasının önceliği, Milo'nun rejimini devirmek olduğu görüşünde idiler. Ben ise, Boşnakları temsil eden partinin önceliği Boşnakların durumu olmalı, Milo'nun rejimini devirmek ise sadece maddelerin bir tanesi olmalı, görüşündeydim.”
“Hasbiya Kalaç Bey'den ve onun adamlarından gurur duymaktayım, onlar sahip oldukları imkanlarla mücadele etmektedirler.”
“Çifte standartlığa kesinlikle izin vermemek lazım. Kendimize istediğimiz bir haktan, başkaları mahrum bırakmaya çalışmamamız lazım. Sırp dünyası fikri, farklı ülkelerdeki Sırpları birbirleriyle kültürel olarak bağlamak kabuledilebiliyorsa, Boşnakların da “sınırları aşan” fikirlerini de engellemeye çalışmamak lazım.”
“Belgrad merkezli Sırp Ortodoks Kilisesi'ne birkaç ülkede faaliyet göstermesine izin veriliyorsa eğer – ki kanunen bunu engelleyecek bir şey de yoktur – o zaman İslam Cemiyeti'ne de aynı hakkı tanımak lazım, fakat 2007 yılında İslam Cemiyeti'nden bu hakk alınmaya çalışıldı.”
“Devletlerin dini kuruluşlarına bu tür hakları vermelerinin sebebi ise, o dini kuruluşlarının devletlerin kendilerinden daha eski olmalarıdır. Sırp Ortodoks Kilisesi'nin bu konudaki otonomisi sorgulanamaz. Aynı şekilde de diğer dini kuruluşlarının bu tür haklarını güvenceye almak lazım, çünkü bu konularda devletlerden ve sınırlardan daha eskidirler.”
