Nema podataka koliko se otpada životinjskog porekla odloži u opštini Prijepolje. Taj podatak ne sadrži ni Lokalni plan, kao ni Regionalni plan upravljanja otpadom za opštine Prijepolje, Novu Varoš, Priboj i Sjenicu, a podatak nismo dobili ni od Uprave za veterinu.
Nebezbedno odbačeni životinjski ostaci opasni su po ljudsko zdravlje i okolinu jer predstavljaju izvor infektivnog materijala i opasnosti za širenje bolesti životinja koje se prenose na čoveka, poput besnila, salmonele, antraksa, ptičjeg gripa i drugih.
I pored toga, često životinjski ostaci, pa i cele uginule životinje bivaju bačene na divlje deponije u naseljima, vodotokove,kontejnere, a neretko krajnja stanica za životinjski otpad bude i nesanitarna deponija Stanjevine.
Prema rečima rukovodioca RJ „komunalni objekti“ JKP „Lim“ Dževada Beganovića, sa životinjskim otpadom se ne susreću mnogo u kontejnerima prilikom sakupljanja i odvoženja smeća, veći problem je što se životinjski otpad istovara direktno na deponiju, pa tako kosti, koža i drugi sporedni delovi životinja otpočinju proces razgradnje i postaju dostupni uglavnom psima lutalicama i glodarima koji ih dalje šire.
Prirodna reciklaža
Deo životinjskog otpada, uglavnom uginule krupne stoke se odlaže na hranilišta.
Na hranilište beloglavog supa „Kašan“ u prijepoljskom selu Milošev Do o kom se brine UG „Jadovnik – Oaza netaknute prirode“ godišnje se dopremi 30 do 50 tona uglavnom klaničnog otpada i uginule krupne stoke za ovu pticu koja nastanjuje klisuru Mileševke.
Mi za rad imamo odobrenje Zavoda za zaštitu prirode, lokalne veterinarske inspekcije i Šumske uprave. Uz potvrdu veterinarskog inspektora u Prijepolju da grlo nije zaraženo, dopremamo na hranilište uglavnom uginulu krupnu stoku i otpad iz klanice „Karahodžić“. Na hranilište dolaze i druge životinje koje nastanjuju Jadovnik, vukovi, lisice, divlje svinje, jazavci, kao i druge ptice grabljivice. Ostatke životinjskog porekla koji ostaju na hranilištu spaljujemo periodično u duboko iskopanoj jami – ističe predsednik Udruženja Vjekoslav Joksimović.
U Specijalnom rezervatu prirode „Uvac“ u Novoj Varoši na hranilište beloglavog supa „Manastirine“ dopreme godišnje oko 250 tona hrane i klaničnog otpada godišnje koji prikupe iz nekoliko susednih opština.
Uz potvrdu Veterinarske uprave iz Ćuprije mi preuzimamo zdravu stoku. Za beloglavog supa čije je stanište u našem rezervatu i koji je otporan na većinu zaraznih bolesti, ne bi bio problem da je stoka i zaražena, ali su problem ostaci koje druge životinje iz rezervata mogu pojesti i razneti i tako raširiti zarazu. Beloglavi supovi i druge vrste, orao belorepan, suri orao, crni lešinar se ne hrane kostima i kožom i mi smo u obavezi da te ostatke otpremimo u spalionicu „Napredak“ u Ćupriji, jer ne smeju da ostanu u rezervatu. Trenutno smo u pregovorima da sa Biološkim institutom „Siniša Stanković“ iz Beograda da u rezervat putem programa reintrodukcije vratimo orla bradana koji se hrani kostima i kožom kako bismo završili ciklus razgradnje životinjskih ostataka u prirodi, odnosno „prirodne reciklaže“ – objašnjava Stevo Radovanović, čuvar i vodič u Specijalnom rezervatu prirode „Uvac“.
Životinjski otpad nastaje u klanicama, postrojenjima za preradu mesa, riba, objektima za uzgoj i držanje životinja. Postoje dve vrste tog otpada – tečni i čvrsti. U otpad životinjskog porekla ubrajaju se i delovi tela životinja, leševi, kosti i svi oni životinjski proizvodi koji nisu namenjeni za ljudsku ishranu.
U Srbiji su dozvoljena četiri načina odlaganja i prerade životinjskog otpada: spaljivanje u kafilerijama, zakopavanje i spaljivanje na stočnim grobljima ili u jamama – grobnicama, te u izuzetnim slučajevima zakopavanje na licu mesta, uz kontrolu inspekcije.
Prema podacima Uprave za veterinu Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, u funkciji su četiri kafilerije – dve za preradu zaraženih životinjskih ostataka i dve za preradu sporednih proizvoda bezbednih za upotrebu. Osim toga, dve industrije mesa imaju sopstvena postrojenja za preradu.
Prema Strategiji Republike Srbije o upravljanju otpadom za period 2010 – 2019. najviše otpada dolazi iz prerađivačke industrije i iz poljoprivrede. Prema raspoloživim podacima produkcija otpada životinjskog porekla u Srbiji obuhvata 28 hiljada tona uginulih životinja i 245 hiljada klaničnog otpada godišnje, od čega se samo oko 20% organizovano prerađuje u kafilerijama. Ostatak se odlaže bez prethodnog tretmana na deponije i zakopava.
Po zakonu, lokalne samouprave su dužne da izgrade međuobjekte gde se specijalnim vozilima prikupljaju uginule životinje i čuvaju do otpremanja u kafileriju. U Srbiji, postoje samo tri međuobjekta. I to u Kikindi, Pančevu i Vršcu, od ukupno 157 opština.
