Srbima i samostalne opštine i zajednicu sa posebnim ovlašćenjima, a šta ostalima?

Premda su Srbi odbacili Ahtisarijev dokument, kosovska vlada je ispunjavajući odredbe tog sporazuma maksimalno se fokusira samo na srpsku zajednicu, i formira šest nove Opštine, sa srpskom večinom. Opštine postaju i neke rularne sredine koje imaju status običnih sela, i koje nikad u historiji nisu bile Opštine.

Kosovska vlast je to radila navodno radi integracije Srba, jer su ostale zajedice bile poslušne, i integrativne. Sa njima su se kosovske vlasti “ponosile” hvaleći se ped međunarosnom zajednicom kakao je Kosovo primjer multietničnosti. Pa su na konto poslušnih zajednica dobijali i poene od međunarodne zjednice.

Ostale zajednice koje je tada na pregovorima u Beču predstavljao ministar zdravlja Sadik Idrizi, vjerno su zastupale kosovsku stranu, vjerujući da će se dokument sprovesti u djelo, te da na pregovorima nema potrebe da se mnogo insistira na samostalnim opštinama. Podrazumijevalo se da će vlada preuzete odredbe sporazuma ispuniti, naročito prema zajednicama koje su bile poslušne i integrativne. No na terenu stvari su se odvijali drugačije.

Zbog potpuno dezintegracije i bojkaota od strane srpske zajednicete, odbijanja ahtisarijevog dokumenta, kao i sve većeg uticaja Beograda u kontroli institucija i pojedinih djelova teritorije Kosova, međunarodna zajednica je prije skoro tri godine započela nove pregovore u Briselu, koji se opet tiču jedino Srba i Albanaca.

Ponovo kako bi udovoljili Srbima, tragajući za što povoljnijim rješenjem i sve većom samostalnošću u donošenju krucijalnih odluka, iz važnih oblasti, ponovo daju Srbima pravo da formiraju i zajednicu srpskih opština, a ostalim zajednicama koji isto po tom dokumentu i Ustavu Kosova imaju pravo na sopstvene samouprave, to ne dozvoljavaju.

U pojedinim sredinama u kojima se trebaju formirati samostalne Opštine, stvara se klima ne povjerenja i pojedinci koji samo traže sprovođenje kosovskih zakona optužuju se za separatizam. A samo radi podsjećanja Bošnjaci su tada među prvima podržavali albanski “separatizam”, a tadašnji prerdsjednik Bošnjaka, rahmetli Alija Izedbegović je javno u svijetu lobirao za Kosovo Republiku. Nažalost to se izgleda brzo zaboravilo.

Danas niti međunarodna zajednica, niti pak kosovske vlasti ne spominju druge zajednice, koje su po statistikama posljednjeg popisa brojnije od srpske.

Ovo se pitanje izgleda rješava po principu da se sva prava daju onima koji svih ovoh godina prave opstrukciju, dezintegraciju i krše sve kosovske zakone. Nagrađuje se neposlušno dijete, jer je njegov roditelj “bogat” ili “jak”, dok ostala djeca (zajednice) ili nemaju roditelja, ili im je roditelj nebitan.

Da Turska nije sila i bitan faktor u svijetu, a naročito na Balkanu, ni Mamuša još nebi bila samostalna Opština.

Turci su među prvima dobili svoju lokalnu samoupravu, jer je Kosovo imalo interes da Tursku ima za saveznika. Istina Turska zajednica je integrativna zajednica, i naravno to niko nije tumačio kao nekakav akt separatizma, već kao nešto normalno i u skladu sa demokratskim principima.

Bošnjačka zajednica je svih ovih godina integrisana i potpuno uključena u kosovsko društvo. Ali se namaće pitanje samo po sebi, zašto Bošnjaci nemaju svoje lokalne samouprave? Ako dio goranske zajednice nije integrisan u Dragašu, zašto bar Bošnjacima ne daju pravo na sopstvenu samoupravu u Dragašu, Rečanu ili Vitomirici? Ovo su samo pitanja iz kojih proizilazi i odgovor.

Veliki broj opstrukcija i zloupotreba, te kršenje ustava Kosova kroz ekzistiranje paralenih struktura je jednom odlukom skupštine amnestiran, a sada kroz zajednicu srpskih opština i legalizovan. Ako pak međunarodna zajednica ne primjećuje ostale, trebalo bi pak da ih albanska zajednica ima za saveznike, a ne da njih tjera u paralelizam i destrukciju. Nažalost faktičko stanje na terenu pokazuje da samo ako imaš paralene strukture, možeš imati samostalnu Opštinu.

Potpisivanje zajedničkog zahtjeva bošnjačke i gornaske zajednice za neke je terorizam i separatizam, dok se na drugoj strani tolerišu  i nagrađuju paralene strukture. Evidentno je da nekome taj večiti sukob između jednih i drugih odgovara. Naročito podjela u obrazovanju, jer druga strana proizvodi kadrove koji su nekonkurentni za kosovsko tržište.

Znaju da smo posvađani i podjeljeni lak plen, i da nikome nismo konkurencija. Rezultat politike antagonizma koja se propagira u goranskim i bošnjačkim partijama, te uskostranačka razmišljanja, blokilari su izbor zamjenika. Još i ako se doda i problem zakona koji je nedorečen, onda je sigurno da nećemo imati podpredsjednika iz naše zajednice do novih izbora.

Dokle će lični interesi biti iznad interesa zajednice? Mislite li gospodo da će većinska zajednica brinuti o tome što smo mi bez zamjenika gradonačelnika. Činjenica je da mi sami moramo pronaći rješenje.

Oni koji su na posljednjim lokalnim izborima bili veoma grlati sa parolom “Opština nego šta”, nema ih nigdje. Zaćutjeli su. Istina je izašla na vidjelo. Pokazalo se i dokazalo, da su samo manipulisali sa građanima. Lagali su ih da će nakon izbora biti u zajednici srpskih opština. Njihove parole i nerealni zahtjevi nesmiju biti večniskoj zajednici izgovor da nam nedaju samostalnu opštinu. Jer većina građana želi kosovsku Opštinu koja je i precizirana u Ahtisarijevom dokumentu, i Ustavu Kosova.

Apelujem na političke predstavnike da trezvenije razmišljaju, da političke razlike ostave sa strane i maksimalno se angžuju na ispunjenju obećanja.

Malo je čudno ako su od strane nekih političkih subjekata zahtjevi za samostalnu opštinu poslati prije nekoliko godina, zašto se sada toliko odugovlači sa zajedničkim zahtjevom? Kome nije u interesu zajednički nastup, kad je to jedan od uslova za početak pregovora o decentralizaciji?

U ostalom svim partijama na plakatama za lokalne izbore slogan je bio u vezi samostalne opštine. Zato se sada toliko taktizira? Postavlja se pitanje da li narod vidi da je bio prevaren te da pojedini lideri ne žele da se zamjere sa većinskom zajednicom, (ako je to zamjeranje) i ugroze svoje pozicije, zbog toga što će tražiti za svoju zajednicu ono što im pripada.

Uzair Hamza
Kordinator za integraciju i prava zajednice