Sjenica – Poljoprivrednici u zabačenim brdsko-planinskim krajevima žale se da su diskriminisani u državnoj politici subvencionisanja.
Zbog birokratije ne mogu da ostvare čak ni premije na koje imaju pravo i između ostalog, napuštaju sela u potrazi za lakšim i sigurnijim poslom.
Na Sjeničko-pešterskoj visoravni, na 1.200 metara nadmorske visine, temepratura preko zime pada na minus 40 stepeni, a preko leta se penje do plus 30. Vegetacija tokom koje može da se proizvede stočna hrana traje svega 6 mjeseci.
I stoka i stočari poput Rajka Grbović i Kasima Tajića, prilagođeni su ekstremnim uslovima. Međutim, nije priroda ta koja tjera ljude iz ovog kraja nego, kako tvrde, način raspodjela subvencija u budžetu.
Najveći dio premija u Srbiji se izdvaja za oranice, ali ovdje, zbog nepovoljnih vremenskih uslova, oranica gotovo i da nema, a stoka se uglavnom drži na pašnjacima.
Rajko Grbovović kaže da je najgore to što u njegovom kraju kukuruz ne uspijeva, zato što u junu padne slana i, kako kaže, pokosi ga.
Kasim Tajić tvrdi da su stočari iz sjeničkog kraja u nepovoljnijem položaju jer država daje subvencije za oranice, a oni uglavnom imaju pašnjake.
Na drugom kraju Srbije, nekih 400 kilometara od Sjenice ali također na 1.200 metara nadmorske visine nalazi se opština Bosilegrad. Nekada je ovdje živjelo 50.000 ljudi, a za vrijeme Turaka na poljima oko Bosilegrada paslo je 200.000 ovaca. Danas ovaj grad ima tek 10.000 stanovnika i samo 12.000 ovaca.
Jedan od uzroka propadanja stočarstva posljednjih godina je što Bosilegrad nema veterinarsku stanicu i zato nema obilježavanja životinja i niko iz opštine ne može da naplati premije koje propisuje država.
Veterinar Emil Pejčev tvrdi da su zbog zapostavljanja ovog kraja cijene loše, da nema veterinarske stanice i da nema premija.
Bosilegradska jagnjad i sir proizveden na obroncima Ostrogovskih planina dobili su ekološki sertifikat od SGS – za organsku proizvodnju ali je ipak zbog udaljenosti od Beograda cijena jagnjadi za 10-20 odsto niža nego u ostatku Srbije.
I pored živopisnih krajeva i velikih prirodnih resursa, iseljavanje stanovništa iz Sjenice i Bosilegrada će se nastaviti ako se nešto ne preduzme, tvrde poljoprivrednici.
Izvor: B92.net
