Novi Pazar – Hajrudin džamija se nalazi na desnoj obali rijeke Raške, na kraju Stare čaršije u novopazarskom naselju Parice, koje se smatra jednim od najstarijih u ovom gradu.
Naselje je pomenuto u popisu iz 1455. godine. Džamija je smještena na paričkoj raskrsnici, tj. na mjestu gdje se sreću ulice Rifata Burdžovića i Sarajevska. Ovakav položaj džamiju čini lako dostupnom, te je ona veoma popularna i draga vjernicima i svima koji je posjećuju. Zbog atraktivne lokacije i opšte sređenosti, džamija je puna klanjača i dobro je posjećena na svim namazima, a posebno džumom i ramazanom na teravijama. Obzirom da se nalazi u jednom od najstarijih naselja u gradu, njen značaj i tradicija su veoma veliki. Činjenica da se džamija i naselje spominju veoma rano, pokazuje da su ljudi u tom historijskom periodu, pored izgradnje kuća i formiranja naselja, obavezno gradili i džamije bez kojih je život bio nezamisliv. Tu tradiciju novopazarski muslimani i danas poštuju, pa se u mnogim naseljima podižu veleljepne džamije koje garantuju opstanak islama i unapređenje vjerskog života.
Džamiju je izgradio Hajrudin Bajramli. Ona se spominje u popisu iz 1528. godine zajedno sa mahalom koja nosi njegovo ime. Džamija nije sačuvala svoj autentični izgled zato što je mnogo puta rušena i obnavljana. Munara jeste zadržala svoj osnovni izgled, ali je dobro nakrivljena, tako da je 1997. godine Zavod za zaštitu spomenika kulture iz Kraljeva dao svoje stručno mišljenje o mogućim tehničkim rješenjima za nagnutu munaru Hajrudin džamije na Paricama, a na osnovu mišljenja i traženja od strane Medžlisa IZ–e Novi Pazar. U Zavodu su rekli da ne postoji opasnost od rušenja munare, te da nema razloga za brigu, ali su ipak detaljno opisali kako treba obaviti sanaciju munare, što je i učinjeno početkom ove decenije.
Tih godina je počela rekonstrukcija cijelog džamijskog kompleksa. Renoviranje džamije je umalo obustavljeno kada je grupa ljudi, predvođena Jonuzom Škrijeljom, pokušala da džamiju izuzme iz vakufskog vlasništva i preuzme brigu o njoj, te da rukovodi njenom rekonsrukcijom. Oni su otišli tako daleko da su kod nadležnog ministarstva uspjeli kao grupa građana registrovati tzv. Džemat „Hajrudin“. Njihova je želja bila da naprave poslovni prostor u dvorištu džamije i da dio tih prostorija ustupe Stranci demokratske akcije. Ova grupa je tada imala namjeru da razbije Islamsku zajednicu i te svoje težnje je realizovala uz podršku istih onih ljudi iz političko–mafijaško–udbaškog miljea, koji su učestvovali u pokušaju cijepanja Islamske zajednice u oktobru 2007. godine. Tada je poltron i izdajica Adem Zilkić još bio u rupi i kao svaki licimjer potajno radio na uništenju Islamske zajednice i njenih materijalno-ljudskih resursa, dok je njegov „dirigent“ Ugljanin, tada kao i sada, sa neskrivenom ambicijom, preko svojih poslušnika, radio na razbijanju Islamske zajednice te preuzimanju kontrole nad njom. Bolesne ambicije ovih ljudi još nisu presušile i pored činjenice da većina Bošnjaka ne podržava njihovu izdajničku namjeru i želju da Islamsku zajednicu svedu na običnu profanu i neuglednu, poltronsku tvorevinu koja bi bila po mjeri onih koji islamu i muslimanima na ovim prostorima ne žele nikakvog dobra.
Nakon dosta nesuglasica i neslaganja ova grupa je pokazala da je uspješna samo u stvaranju fesada i nereda, te remećenju međumuslimanskih odnosa i unošenju razdora u vjerničke safove. Njene organizacijske sposobnosti se nisu ogledale ni u čemu pozitivnom, osim u radu protiv islama i muslimana. Tadašnji Mešihat Islamske zajednice Sandžaka je zadužio sekretara Medžlisa IZ–e Novi Pazar Hajra-ef. Tutića i, u to vrijeme, predsjednika Medžlisa Mustafu-ef. Fetića da organizuju vjerski život u ovom džematu i preuzmu brigu o ovoj džamiji, kako bi se njena rekonstrukcija uspješno okončala. Mustafa-ef. Fetić je imenovan za predsjednika Građevinskog odbora, a Hajro-ef. Tutić je na redovnim izborima u Islamskoj zajednici 2003. godine izabran za predsjednika džematskog odbora Hajrudin džamije. Ovakvim slijedom događaja hajdučka skupina je otjerana sa ovog vakufskog dobra, renoviranje džamije je nastavljeno, a sa njime i dočekan završetak kompleksa sa potpuno novom zgradom u kojoj je 2003. godine počelo sa radom odjeljenje Dječijeg mekteba „Reuda“ za predškolski uzrast. Na mjestu gdje se nalazi mekteb, osamdesetih godina je izgrađena gasulhana, koja je porušena, i uz ovaj kompleks napravljena nova i savremena, sa svim potrebnim sadržajima za opremanje mejta.
Džamija je obnovljena veoma kvalitetno i njen prostor je dodatno uvećan za 40% proširenjem džamije ka ulici i izgradnjom potpuno novog mahfila, tako da sada u džamiji namaz može obavljati i do 800 ljudi, a na svečanostima, kada se sjedi, ta brojka prelazi 1000. Unutrašnjost džamije je veoma uređena i krasi je ručno izrađen mihrab i mimber sa duborezom u orahovom drvetu, koji je za ovu priliku rađen u Konjicu u BiH. Džamija posjeduje klima uređaje, parno grijanje, savremenu i dobro opremljenu abdesthanu, kao i kvalitetno ozvučenje. Zbog ovako potpunog sadržaja i ugodnog osjećaja prilikom boravka u njoj, ona je čest domaćin mnogim vjerskim manifestacijama i skupovima na kojima se govori o islamu i islamskim vrijednostima.
Svakako da Hajrudin džamija na Paricama predstavlja biser islamske arhitekture i njen značaj za muslimane je nemjerljiv. Ona predstavlja tačku oko koje se ljudi okupljaju, žive i u kojoj se Allahu dž.š. mole i Njegovo ime veličaju. Dok bude, tako za islam i muslimane se ne treba bojati.
Izvor: Glas-Islama.info