Uvačko jezero kod Sjenice: Najveće stanište bjeloglavog supa na Balkanu

Prelijepi pogledi na meandre kojima se prostire i veličanstveni bjeloglavi supovi sa rasponom krila od tri metra koji lete nad njim, čine Uvačko jezero kod Sjenice jednom od omiljenih destinacija mnogobrojnih turista.

Obale jezera dugog 26 kilometara i dubokog više od 100 metara, koje je za potrebe proizvodnje električne energije izgrađeno na rijeci Uvac, jesu najveće stanište bjeloglavog supa na Balkanu. Ovi “nebeski kraljevi”, težine šest do osam kilograma, lete na velikim visinama gotovo bez mahanja krilima, kruženjem i “jedrenjem”, zbog čega su glavna atrakcija ovih predjela.

“Trenutno imamo 560 odraslih jedinki i 150 mladunaca. Beloglavi sup je čistač prirode, nije agresor, nije napadač, on jede isključivo uginule životinje. Sve što ugine u Zlatiborskom okrugu, i za šta veterinari daju zeleno svetlo, dovodimo na hranilište”, priča turistima Dragan Vujaničić, jedan od iskusnijih vodiča na Uvačkom jezeru.

U svom čamcu često čuje pitanja o ovoj vrsti ptica, koja je, zagalanjem ornitologa i drugih ljubitelja prirode, spasena od izumiranja.

“Svako mladunče se čipuje. Stručnjaci dolaze iz Beograda, planinari se spuštaju niz uže, uzimaju mladunče, veterinari ga pregledaju, čipuju i vraćaju roditeljima u gnezdo. Svaki ima svoje obeležje. Tako znamo da je jedan sleteo u Izrael, jedan u Grčku, Makedoniju, jedan je bio u Belorusiji”, priča Vujaničić.

Kada neki bjeloglavi sup iz Uvca zaluta hiljadama kilometara daleko, organizuje se njegov povratak na stanište, ponekad i avionom. Još jedna zanimljivost o kojoj sagovornik rado govori jeste da kada ženka ugine, mužjak ne traži drugog partnera i obrnuto. Roditelji o mladunčetu brinu godinu dana, zatim se ono osamostaljuje i traži “srodnu dušu” da bi svilo gnijezdo.

I do 1.000 turista dnevno poseti Uvac

Vikendom kanjon Uvca poseti i do 1.000 turista dnevno, a od čega je bar njih 700, kaže Dragan, iz inostranstva. Kad jedan od njih dođe u ove krajeve, o lepoti prirode obavezno priča prijateljima, pa ubrzo i oni dođu da se u to sami uvere.

Osim ove rijetke vrste orla lešinara, inače jako korisnog za prirodu jer sprečava širenje zaraza i vrši “prirodnu reciklažu”, turiste na Uvačko jezero privlači i to što je jako bogato ribom, pogodno za kupanje i u okolini ima prelepe šetačke staze do nekoliko vidikovaca, kao i brojne pećine.

“Imamo tri zaliva gde ima dosta kampera i turista, i tu se najviše kupaju”, priča vodič.

Kaže da svima zastane dah kada se popnu na vidikovac “Molitva”. Tako su, priča on, turisti iz Izraela i Danske bili toliko oduševljeni pogledom da su odustali od puta u Novi Zeland koji su planirali i rešili da još vremena provedu u kanjonu.

Uvačko jezero, uz Zlatarsko i Radoinjsko, deo je specijalnog rezervata “Uvac”, zaštićenog prirodnog dobra od izuzetnog značaja čiju centralnu cjelinu predstavljaju kanjonska dolina rijeke Uvac sa dolinom njenih pritoka.

(AA)